Soy un Casteller, ik ben een Casteller. Geweest, één keer. Van mijn 8 weken Spanje-avontuur is dit een verhaal dat mij echt is bijgebleven. Ik ben op zoek geweest naar het lokale leven, door middel van slow travel. Ik vind het interessant om te onderzoeken wat lokale mensen in Barcelona in hun vrije tijd doen, zoals freediven, of wandelen in Parque de Collserola. Maar wat een bijzonder verhaal is over de Castellers dit. Castel-watte? Het gaat hier over de Catalaanse traditie van mensentorens bouwen. Een soort acrobatiek, maar dan hoger dan een huis. Bijvoorbeeld een toren van 9 mensen hoog. Ongelofelijk knap als je het ziet. En zeer vakkundig opgebouwd.
Mijn inspiratie en vooronderzoek
Via het tv-programma ‘3 op reis’ zie ik op 5 juni 2022 een optreden van de Castellers in Tarragona (Spanje). Ik zit aan de buis gekluisterd. Dit wil ik met eigen ogen zien. Met mijn plannen om gauw naar Spanje te vertrekken, laat ik dit niet los.
Zoals altijd begint het met googlen. Eerst op ‘castellers tarragona 2022’, naar aanleiding van de tv-aflevering. Online vind ik overzichten van data met shows. Maar ook van trainingsdata. Allemaal in het Catalaans. Catalaanse trots is wat ik zie. Ook in Barcelona bestaat een Castellers-vereniging. Wat mij betreft een bezoekje waard.
Tip: Zoek in de lokale taal als je concrete informatie wilt over een bepaalde traditie
Een warm welkom in de Casteller-gemeenschap
Eerst loop ik er voorbij. Ik ben op zoek naar een grote hal, iets wat de hoogte in kan. Niet is minder waar, er is een trap naar beneden. Vanaf de straatkant nauwelijks zichtbaar. Bovenaan de trap blijf ik staan. Ik maak een video van het gebeuren. Binnen 1 minuut word ik begroet. Iedereen kent elkaar. De sfeer kan ik het beste vergelijken met een scouting-omgeving.
De mevrouw die me aanspreekt, heet Sylvia en is iemand van in de zestig. Ze spreekt Catalaans. Of dit mijn eerste keer hier is? En of ik mee naar beneden wil om een kijkje van dichterbij te nemen? Ik geef aan dat ik geen Catalaans spreek. Wel Castellano (Spaans). En dat ik slechts tijdelijk in Spanje ben. Ik vertel dat ik over de Castellers heb gehoord, en dat dit mijn interesse heeft gewekt. Castellano praten is geen probleem. Ik ga met haar mee naar beneden.
Beneden word ik aan minstens 10 mensen voorgesteld. De mevrouw laat me kennismaken met haar zoon, en haar zwager, haar buurvrouw en noem maar op. Ze vindt het superleuk dat er een vreemde interesse toont in hun traditie.
Veiligheid boven alles bij mensentorens
Allereerst krijg ik een rode brede doek om mijn middel gewikkeld. Deze doek dient ervoor om mijn rug te beschermen wanneer de toren onverhoopt instort. Ook zie ik dat de doek wordt gebruikt door klimmers om omhoog te komen.
Om een mensentoren heen staan cirkels van mensen. Deze geven de toren stevigheid. Hoe hoger de toren, hoe meer mensen in de cirkels. Dit is een waar gezinsuitje. Vader en moeder en oudere gezinsleden zorgen voor stevigheid op de grond. Jongere (en lichtere) leden zijn onderdeel van de mensentoren. De kleinste van een jaar of 5 klimmen naar de top. Met een helm op het hoofd weliswaar. Ik lever mijn bijdrage door vanaf de grond stevigheid aan de cirkel te bieden.
De torens tot 7 mensen hoog vinden buiten plaats. Dit kan dus gemakkelijk 10 meter hoog zijn. Hogere torens waarbij meer mensen betrokken zijn, vinden binnen plaats. Hier is in de hal een veiligheidsnet gespannen op ongeveer 2 meter hoogte. Bij deze hogere torens is ook een uitgeschreven plan op naam wie waar staat. Ik vul ter plekke een nog lege, maar wel belangrijke plaats in.
Casteller-jargon zoals ‘3:7’
Juan laat mij grote posters aan de muur zien, en legt mij de basisbegrippen van de Castellers uit. Er is een verschil tussen Pilars en Canalla. Een pilar bestaat uit een persoon die een persoon op de schouders heeft (en eventueel nog een persoon). Dit is dus een persoon per etage. Een canalla zijn meerdere mensen per etage. Zij hebben steun bij elkaar door elkaars armen vast te houden. De echte hoge mensentorens zijn een canalla.
Een 3:7 betekent een mensentoren van 3 mensen per etage, 7 mensen hoog. Zo bestaat er ook 4:9, 4 mensen per etage, 9 mensen hoog. Of 9:8, 9 mensen per etage, 8 mensen hoog. Het is mij nog onduidelijk hoeveel variaties er zijn eerlijk gezegd. Ik vind het al heel tof dat ik van een afstand kan vertellen welke type mensentoren ze aan het bouwen zijn.
De mensen laten mij met hun tradities ervaren wat het echte Barcelona is
Het echte Barcelona wordt gevormd door mensen
Al zijn zij nog lang niet klaar, rond 22 uur wil ik langzaam weer vertrekken. Ik ben uitgenodigd voor deelname aan de show van aanstaande zondag. Hartje stad, op een plein vlakbij de Ramblas. Mocht dat wat qua tijd lastig worden, dan ben ik bij de komende training gewoon weer uitgenodigd. Met een leugentje om bestwil op dit punt neem ik afscheid.
Waar ik dacht naar een training te gaan zoals een volleybaltraining, bleek dit totaal iets anders. Ik werd direct opgenomen in deze warme community. Een gemeenschap die interesse toont in elkaar en voor elkaar zorgt. Iedereen wordt gezien. Voor iedereen is er een plek. Ook voor Nederlanders die de moeite nemen om op te zoeken waar ze trainen. Ze tonen mij met trots hun passie, hun traditie. Als ik echt voor langere tijd in Barcelona ga wonen, dan zou ik wekelijks terugkomen. Omdat deze mensen voor mij laten zien wat het echte Barcelona is.
Heb jij als eens van deze Catalaanse traditie gehoord?
Heb jij als eens van deze Catalaanse traditie van mensentorens gehoord? Zou jij behalve naar een show, ook naar een trainingsavond gaan? Had jij meegedaan aan een training, als je dit werd gevraagd?
Geef een antwoord